نانوتکنولوژی اصطلاحی است که به حوزههایی از علم و مهندسی اطلاق میشود. که در آن پدیدههایی که در ابعادی در مقیاس نانومتر اتفاق میافتند. در طراحی، مشخصسازی، تولید و کاربرد مواد، ساختارها، دستگاهها و سیستمها استفاده میشوند.
تمایز نانو تکنولوژی نسبت به فناوری های دیگر
اگرچه در دنیای طبیعی نمونههای زیادی از ساختارهایی وجود دارد. که با ابعاد نانومتری (از این پس مقیاس نانو نامیده میشود). از جمله مولکولهای ضروری در بدن انسان و اجزای مواد غذایی، و اگرچه بسیاری از فناوریها اتفاقاً برای سالها ساختارهای نانومتری را درگیر کردهاند.
تنها در ربع قرن گذشته است که امکان تغییر فعالانه و عمدی مولکول ها و ساختارها در این محدوده اندازه وجود داشته است. این کنترل در مقیاس نانومتری است که نانوتکنولوژی را از سایر حوزه های فناوری متمایز می کند.
تاثیر فناوری نانو بر جامعه
بدیهی است که اشکال مختلف فناوری نانو این پتانسیل را دارند. که تأثیر بسیار مهمی بر جامعه بگذارند. به طور کلی ممکن است فرض شود که استفاده از فناوری نانو برای افراد و سازمان ها بسیار سودمند خواهد بود.
بسیاری از این کاربردها شامل مواد جدیدی میشوند. که خواص کاملاً متفاوتی را از طریق عملکرد در مقیاس نانو ارائه میکنند. جایی که پدیدههای جدید با نسبتهای سطح بسیار بزرگ به حجم تجربه شده در این ابعاد و با اثرات کوانتومی که با اندازههای بزرگتر دیده نمیشوند مرتبط هستند.
اینها شامل موادی به شکل لایههای بسیار نازک مورد استفاده در کاتالیزور و الکترونیک، نانولولهها و نانوسیمهای دوبعدی برای سیستمهای نوری و مغناطیسی و به عنوان نانوذرات مورد استفاده در لوازم آرایشی، دارویی و پوششها هستند.
کاربرد نانو تکنولوژی در صنایع مختلف
بخشهای صنعتی که به راحتی از فناوری نانو استقبال میکنند. بخش اطلاعات و ارتباطات، از جمله حوزههای الکترونیک و الکترونیک نوری، فناوری غذا، فناوری انرژی و بخش محصولات پزشکی، از جمله بسیاری از جنبههای مختلف داروسازی و سیستمهای تحویل دارو، تشخیص و فناوری پزشکی هستند که در آن شرایط نانوپزشکی و بیونانوتکنولوژی در حال حاضر رایج هستند.
محیط زیست و اثرات نانو تکنولوژی
محصولات نانوتکنولوژی همچنین ممکن است چالش های جدیدی را برای کاهش آلودگی محیط زیست ارائه دهند.
با این حال، همانطور که پدیدههایی که در مقیاس نانو اتفاق میافتند. ممکن است کاملاً متفاوت از پدیدههایی باشند که در ابعاد بزرگتر اتفاق میافتند. و ممکن است به نفع بشریت قابل بهرهبرداری باشند.
این فرآیندهای تازه شناسایی شده و محصولات آنها ممکن است همان انسانها و به طور کلی محیط را در معرض خطر قرار دهند.
خطرات بهداشتی جدید، احتمالاً شامل مکانیسم های کاملاً متفاوتی از تداخل با فیزیولوژی گونه های انسانی و محیطی است.
این احتمالات ممکن است به خوبی بر سرنوشت نانوذرات آزاد تولید شده در فرآیندهای نانوتکنولوژی متمرکز شده و به طور عمدی یا ناخواسته در محیط رها شوند. که نگرانی ویژه افرادی هستند که کار آنها را در تماس منظم و پایدار با نانوذرات آزاد قرار می دهد.
عامل قرار گرفتن در معرض نانوذراتی که دارای ویژگیهایی هستند که قبلاً با آنها مواجه نشدهاند. ممکن است مکانیسمهای دفاعی طبیعی مرتبط با، برای مثال، سیستمهای ایمنی و التهابی را به چالش بکشند. همچنین ممکن است اثرات زیست محیطی محصولات نانوتکنولوژی مرتبط با فرآیندهای پراکندگی و ماندگاری نانوذرات در محیط وجود داشته باشد.
هر جا که پتانسیل یک ریسک کاملاً جدید شناسایی شود، لازم است تحلیل گسترده ای از ماهیت ریسک انجام شود. که در صورت لزوم می توان از آن در فرآیندهای مدیریت ریسک استفاده کرد. به طور گسترده پذیرفته شده است که خطرات مرتبط با فناوری نانو باید از این طریق تحلیل شوند.
تاثیر سازمان های بین المللی بر قوانین استفاده از نانو تکنولوژی
بسیاری از سازمانهای بینالمللی (مانند انجمن نانوتکنولوژی آسیا و اقیانوسیه 2005)، ارگانهای دولتی در اتحادیه اروپا (کمیسیون اروپا 2004،)، مؤسسات ملی (مانند De Jong و همکاران 2005، Roszek و همکاران 2005، شورای ملی علم و فناوری ایالات متحده 2004، IEEE 20) ، مؤسسه ملی علوم بهداشت محیطی ایالات متحده 2004)، سازمان های غیر دولتی (مانند UN-NGLS 2005)، مؤسسات و جوامع آموخته شده (مانند مؤسسه نانوتکنولوژی 2005، آکادمی علوم استرالیا 2005، METI 2005، آکادمی سلطنتی انگلستان و انجمن سلطنتی انگلستان Engineering 2004) و افراد (به عنوان مثال Oberdörster و همکاران 2005، Donaldson و Stone 2003) گزارش هایی را در مورد وضعیت فعلی نانوتکنولوژی منتشر کرده اند، و بیشتر توجه را به این نیاز برای تجزیه و تحلیل ریسک کامل جلب می کنند.
شورای اروپا بر لزوم توجه ویژه به خطرات بالقوه در طول چرخه عمر محصولات مبتنی بر فناوری نانو تاکید کرده است و کمیسیون اروپا قصد خود را برای کار بر اساس بینالمللی به منظور ایجاد چارچوبی از اصول مشترک برای ایمن، پایدار، اعلام کرده است. استفاده مسئولانه و قابل قبول اجتماعی از فناوری نانو.